Evlilik Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Kadın işçiler, evlilik sebebiyle işten ayrılma hakkına sahiptir.  Kanunen işten kendi isteği ile istifa eden işçi, kıdem tazminatı alamamaktadır. Fakat, yasal düzenlemeler ile; kadın işçiler evlilik nedeniyle işten ayrılmaları durumunda, çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatını almaya hak kazanmaktadır. Evlilik Kıdem Tazminatı Nedir?, Evlilik Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır? sorularının yanıtlarını yazımızın devamında bulabilirsiniz.

Evlilik Kıdem Tazminatı Nedir?

Kadın çalışanlar, evlilik nedeniyle işten ayrılma hakkına sahiptir. Kadının hayatında evlendikten sonra bazı değişiklikler olabilmektedir; yaşadığı yerin değişmesi, farklı bir düzene uyum sağlamak gibi sebepler göz önüne alınarak kanunen kadına böyle bir hak tanınmıştır.

Kadın çalışanlar evlilik tarihinden itibaren bir yıl içerisinde kendi isteği ile işten ayrılabilir. Bu süre, bir yılı aştığı takdirde kadın işçi, evlilik tazminatını ne yazık ki alamamaktadır. Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçi, kıdem tazminatı almaya hak kazanır.

1475 sayılı iş Kanunu'nun 14.maddesinin kıdem tazminatıyla ilgili kısmı “...kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi… hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.” şeklindedir.

Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma

Evlilik tarihinin üzerinden bir yıldan fazla sürenin geçmesi halinde kadın işçi, kanunen verilen hakkı ne yazık ki kullanamaz. Ayrıca yapılan evliliğin resmi nikah ile gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Kanunda belirtilmiş olan sürenin başlangıç tarihi, resmi nikahın yapıldığı tarihtir.

Anayasanın 50.maddesi gereği; kadınların, engellilerin ve çocukların çalışma şartları bakımından özel olarak korunacağını belirtmiştir. Bu açıdan, kadın işçilere çalışma hayatında kolaylık sağlanması Anayasanın gereğidir.

Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılan Kadın İşçi Başka Bir İşte Çalışabilir Mi?

Kadın işçinin evlilik nedeniyle iş akdini feshetmesinin ardından başka bir işte çalışıp çalışamayacağı ise birçok kadın çalışan tarafından merak edilmektedir. Kadın işçinin aynı türden bir işte veya farklı bir işte çalışıp çalışamayacağı ile ilgili herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır. Kadın işçinin, evlilik nedeniyle işten ayrılmasının ardından, kanunen beklemesi gereken herhangi bir süre bulunmamaktadır.

Anayasaya göre; “herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir…” dolayısıyla evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçinin çalışma hayatının bittiği düşünülmemektedir. Evlilik nedeniyle işten ayrılma hakkını kullanan kadın işçi, başka bir işte çalışma ihtiyacı duymuş olabilir.  Bunun ile ilgili kanunda herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır.

Evlilik Kıdem Tazminatı Şartları

Evlilik tazminatı olarak da günümüzde bir hayli olarak yayılmış olan tazminat türü aslında evlilik kıdem tazminatıdır. İşten evlilik nedeniyle ayrılmak isteyen kadın işçinin, evlilik kıdem tazminatı alabilmek için bazı şartları sağlaması gerekmektedir. Evlenme sebebiyle iş akdini feshedebilme şartları şu şekildedir:

• İşçi ile işveren arasında geçerliliği olan iş sözleşmesi,
• Kadın işçinin, mevcut olarak çalıştığı işyerinde en az bir yıl süre ile çalışmış olması,
• İş sözleşmesinde kıdeme engel olmayacak nedenlerden dolayı ve evlenme sebebiyle işten ayrılmaya bağlı olarak sona ermesi,
• İş sözleşmesini feshedenin kadın işçi olması,
• İşverene, evlilik nedeniyle iş akdinin feshedildiğinin yazılı olarak bildirilmesi,
• İş sözleşmesi, resmi nikah tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde olması ve bu nedenle iş akdinin sonlandırılmak istenmesi gerekmektedir.

Evlilik Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Evlilik tazminatı yani hukuken geçen adıyla evlilik kıdem tazminatı hesaplama, birçok kadın işçi tarafından merak edilmektedir. Evlilik kıdem tazminatı hesaplama, kadın işçinin, evlilik nedeniyle işten ayrılma sürecinde, mevcut işyerinde bir yılı doldurmuş olması ve resmi nikah tarihinin bir yılı aşmaması halinde almaya hak kazanmış olduğu tazminat türüdür.

Evlilik kıdem tazminat hesaplaması işleminde; kadın işçinin mevcut çalışmış olduğu işyerinde çalışılan her 1 sene için, alınan son brüt maaş dikkate alınmaktadır.

Evlilik Kıdem Tazminatı Hesapla = Giydirilmiş brüt maaş x çalışılan yıl sayısı

Evlilik kıdem tazminatı, giydirilmiş brüt maaş üzerinden hesaplanır. Giydirilmiş brüt maaş; brüt maaşa düzenli olarak ödenen prim, yol ve yemek yardımı gibi ek ücretlerin de eklenmiş halidir.

Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma İhbar Süresi

Kadın işçiler için evlenme sebebiyle işten ayrılma haklı fesih sebebidir. Haklı fesih ile sonlandırılan iş sözleşmelerinde ise, ihbar sürelerine uyma zorunluluğu bulunmamaktadır. Kadın işçi, evlendiği tarih itibariyle istediği zaman işten ayrılma hakkına sahiptir ve işverene önceden bildirme zorunluluğu bulunmamaktadır.

Kadın işçinin, evlilik nedeniyle işten ayrılma hakkını kullanması için, evlilik nüfus cüzdanının fotokopisini işverene vermesi gerekmektedir. Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçi, kıdem tazminatını ve işçilik alacaklarını işverenden talep edebilir fakat ihbar tazminatını talep etme hakkı bulunmamaktadır. Bunun sebebi ise iş akdini fesheden tarafın kadın işçi olmasıdır.

Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılan İşçi İşsizlik Maaşı Alabilir Mi?

Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçiler, işsizlik maaşı alamamaktadır. İşsizlik maaşı, işten çıkarılmış olan işçilere maddi destek sağlamak için verilmiş olan bir haktır.

İşsizlik maaşı alabilmek için, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız bir nedenle feshedilmiş olması gerekmektedir.

Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçi, kendi isteği doğrultusunda işten ayrılmış olur ve bu nedenle işsizlik maaşı hakkına sahip değildir.